تفاوت‌ها، اگر به درستی مدیریت شوند، به تعارضی تبدیل می‌شوند که می‌توانیم به شکلی کاملاً ایمن از کنار آن عبور کنیم. دکتر «حسین گلرخی»،روان‌شناس و مشاور خانواده از مواجهه هوشمندانه با تعارض در روابط زناشویی می‌گوید.
ابزار مناسب ضروی است!
وجود تعارض امری اجتناب‌ناپذیر است. اما اگر ندانیم دقیقاً چگونه باید عمل کنیم یا روش مناسبی برای مواجهه با تعارض انتخاب نکنیم، قطعاً با مشکلات جدی روبرو خواهیم شد.این وضعیت دقیقاً مشابه زمانی است که بخواهیم وسیله‌ای را با ابزار مناسب تعمیر کنیم. اگر ابزار درست را در اختیار نداشته باشیم و از ابزار نامناسب استفاده کنیم، هم احتمال آسیب‌دیدن وسیله وجود دارد و هم ممکن است خود ابزار نیز دچار مشکل شود.
این تعادل، کلید عبور است
۱. موضوع تعارض چقدر برای من اهمیت دارد؟۲. حفظ کیفیت رابطه من و همسرم چقدر اهمیت دارد؟این دو پرسش اساسی به ما کمک می‌کند تا تشخیص دهیم در موقعیت پیش رو باید از چه رویکرد و روشی برای حل تعارض استفاده کنیم. با ارزیابی دقیق این دو فاکتور می‌توانیم به راه‌حلی برسیم که هم به نیازهای فردی ما پاسخ دهد و هم کیفیت رابطه زناشویی را حفظ کند.انتخاب روش مناسب برای حل تعارض، مستلزم سنجش دقیق اهمیت موضوع از یک سو و ارزش رابطه از سوی دیگر است. این تعادل ظریف، کلید عبور موفقیت‌آمیز از چالش‌های ارتباطی است.
رویکردهای مختلف در مواجهه با تعارضات زناشویی
در بسیاری از مواقع، افراد نگرش‌های متفاوتی نسبت به یک موقعیت داشته و به شیوه‌های مختلفی با آن برخورد می‌کنند. به‌عنوان‌مثال، بعضی از خانم‌ها در مواجهه با تعارض، سکوت را انتخاب می‌کنند. در مقابل، بعضی از افراد رویکرد تهاجمی دارند، عده‌ای تدافعی عمل می‌کنند و بعضی دیگر به دنبال راه‌حل‌های مسالمت‌آمیز هستند.
شناسایی سبک‌های برخورد با تعارض
۱. سبک تهاجمیاین سبک معمولاً توسط افرادی با ویژگی‌های خودخواهانه یا ضداجتماعی به کار گرفته می‌شود. این افراد تمایل دارند خواسته‌های خود را به دیگران تحمیل کنند.۲. سبک اجتنابیزمانی ظاهر می‌شود که فرد از خستگی یا عدم تمایل به‌مواجهه با مسئله، ترجیح می‌دهد با فریادزدن یا بی‌توجهی، مشکل را به‌سرعت خاتمه دهد تا مجبور نباشد زمان بگذارد و به گفت‌وگوی منطقی بپردازد. آدم‌هایی که زود قهر می‌کنند و این زود قهر کردن‌ها، خود یه جور اجتناب از مواجه‌شدن با تعارض است. اگر زن‌وشوهری احساس کردند همسرشان از سبک اجتنابی استفاده می‌کند؛ یعنی به هر دلیلی حوصله درگیرشدن با تعارض را ندارد، یک زنگ خطر است! چون دیگر متوجه نمی‌شویم همسرمان از شرایط راضی است یا خیر.۳. سبک سازش یا تسلیموقتی که حفظ رابطه از اهمیت بیشتری نسبت به کیفیت رابطه برخوردار است، فرد ممکن است این سبک را انتخاب کند. این حالت معمولاً در دوران آشنایی یا نامزدی دیده می‌شود، زمانی که ترس از به‌هم‌خوردن رابطه یا ایجاد هزینه، افراد را به سکوت یا پذیرش شرایط نامطلوب سوق می‌دهد.
هشدار!
– ابزار ترس در روابط زناشویی یک ابزار ممنوعه است. اگرچه ممکن است در کوتاه‌مدت مؤثر به نظر برسد، اما خسارات بلندمدت آن به‌مراتب بیشتر از منافع موقتی آن است.
-کنترل خشم یک زیرساخت اساسی است. در حالت خشم، نمی‌توان از فرد انتظار داشت که از مهارت‌های ارتباطی مناسب استفاده کند.
– سبک اجتنابی یک زنگ خطر است. وقتی یکی از زوجین به طور مداوم از مواجهه با تعارض اجتناب می‌کند، این می‌تواند نشانه‌ای از عدم رضایت پنهان باشد که در بلندمدت به رابطه آسیب می‌زند.
تعارض را ریشه‌ای حل کنیم
هر سه سبک مطرح شده (تهاجمی، اجتنابی و سازش) سبک‌های معیوبی هستند که به حل ریشه‌ای تعارض منجر نمی‌شوند. راه‌حل ایده‌آل، اتخاذ رویکردی است که در آن هر دو طرف به دنبال راه‌حل برد_برد باشند. این روش نه‌تنها تعارض را حل می‌کند، بلکه به تقویت رابطه نیز کمک می‌کند.
کاربرد و تکنیک‌های مصالحه در حل اختلافات
روش مصالحه که بر پایه توافق متقابل استوار است زمانی مورداستفاده قرار می‌گیرد که:
– زمان کافی برای حل عمیق تعارض وجود ندارد
– احساس می‌کنیم تعارض به‌سادگی قابل‌حل نیست
– نیاز به عبور امن از موقعیت تعارض داریماین سبک شامل چندین تکنیک کاربردی است:
۱. قرعه‌کشی:استفاده از روش تصادفی برای تصمیم‌گیری
۲. نوبت‌گذاری:رعایت تناوب در انتخاب‌ها
۳. بده‌بستان: مبادله امتیازات متقابل
۴. داوری نفر سوم:استفاده از نظر یک فرد بی‌طرفدر سبک مصالحه، اگرچه تعارض به‌صورت ریشه‌ای حل نمی‌شود، اما امکان عبور ایمن از آن فراهم می‌گردد. بسیاری از زوج‌ها با استفاده از این تکنیک‌ها از تعارضات اولیه خود به‌سلامت عبور می‌کنند.
حل مسئله به عنوان پنجمین راه‌حل
ناگفته نماند مهارت حل مسئله، مؤثرترین روش برای حل تعارضات محسوب می‌شود. این روش که شامل هفت گام اساسی است، تنها راهکاری است که به‌صورت بنیادی تعارض را برطرف می‌نماید.
پایان پیام/خبرگزاری فارس
